Antwerps parket wil 350 klachten Recht op Lucht-actie seponeren

Een dag nadat de wereldgezondheidsorganisatie haar normen verstrengde omdat luchtvervuiling nog slechter is voor onze gezondheid dan tot nu gedacht, kreeg een delegatie van de actiegroep “Recht op Lucht” te horen dat het Antwerps parket geen gevolg wil geven aan de klacht die ze voor de zomer indienden. In een persoonlijk onderhoud legt Antwerps Procureur Franky De Keyzer uit dat het parket van mening is dat de zaak te weinig kans maakt voor de strafrechter. Recht op Lucht reageert teleurgesteld maar strijdvaardig: “Dit is een gemiste kans voor het Antwerps parket om haar verantwoordelijkheid op te nemen en de gezondheidsschade van duizenden Antwerpenaren ernstig te nemen.” De actiegroep werkt met hun juridisch team aan de volgende stappen. “Die komen er zeker”, klinkt het vastberaden.

Onder de noemer ‘Recht op Lucht’ dienden voor de zomer meer dan 350 inwoners van Antwerpen klacht in bij het Antwerpse parket. Ze vroegen daarmee aan de procureur om een onderzoek te openen naar de gezondheidsschade door de luchtvervuiling in Antwerpen, en om de verantwoordelijke overheden te vervolgen voor slagen en verwondingen en schuldig verzuim. Dat een delegatie werd ontvangen bij de Procureur des Konings is ongebruikelijk en op zich een teken dat men de initiatiefnemers ernstig neemt. Toch is het parket van plan de klacht te seponeren.

Tom Cox, woordvoerder van Recht op Lucht reageert teleurgesteld: “We begrijpen dat dit juridisch een complexe zaak is, maar precies daarom hebben we gevraagd aan het parket om dit ten gronde te onderzoeken. Dat heeft men (nog) niet gedaan, en dat is bijzonder jammer. De juridische logica mag dan complex zijn, de feiten zijn duidelijk”. Gisteren nog noemde de Wereldgezondheidsorganisatie luchtvervuiling het belangrijkste milieurisico voor onze gezondheid. In Antwerpen alleen maakt luchtvervuiling jaarlijks duizenden mensen ziek, sommige ook ernstig. Het gaat bijvoorbeeld over acuut hartfalen bij zo’n honderd Antwerpenaars, en nog eens zoveel krijgen een herseninfarct. Antwerpen betreurt ook zo’n zevenhonderd vroegtijdige overlijdens door luchtvervuiling per jaar. Vergelijk dat met de iets meer dan 500 vroegtijdige overlijdens door Corona in 2019 en je weet hoe ernstig de situatie is.” Gisteren kondigde de wereldgezondheidsorganisatie ook strengere normen aan. Dit bevestigt dat de gezondheidsschade nog groter is dan tot nu gedacht. De gezondheidsnormen voor zowel fijn stof als NO2 liggen nu vier keer lager dan de wettelijke norm die van kracht is, en zelfs die wettelijke norm wordt in Antwerpen overschreden.

Volgens Recht op Lucht is de overheid overduidelijk verantwoordelijk. “Zowel het stadsbestuur als de Vlaamse Regering weten al jaren dat hun beleid niet volstaat om de burgers van dit land te vrijwaren van gezondheidsschade. Na de onthullingen over PFOS en de ontstellende reactieop de tragische dood van twee kinderen in de Lange Leemstraat is het toch voor iedereen duidelijk dat onze politici doelbewust wegkijken van de problemen? Dit is volgens ons schuldig verzuim, ook in de juridische betekenis. Ook onze advocaten zijn die mening toegedaan.”

De klacht van Recht op Lucht is overigens niet de eerste juridische actie tegen de luchtvervuiling in Vlaanderen. België werd meermaals op de vingers getikt door de Europese commissie, onder meer door de situatie in Antwerpen. De Europese Commissie startte ook een inbreukprocedure op omdat de overheden van ons land hun verplichtingen niet nakomen. Toch weigert het stadsbestuur om (bijvoorbeeld) de uitgewerkte circulatieplannen in te voeren in Antwerpen. Zelfs de ‘Buurtleefbaarheidsaanpak’ maatregelen die de huidige coalitie zélf opstelde in het bestuursakkoord werden nog steeds niet uitgevoerd. Dit heeft te vermijden doden tot gevolg.